Wiśnicz / 01

Dane obiektu:

   Nazwa: Kościół Karmelitów pw. Chrystusa Zbawiciela
   Adres: Wiśnicz Nowy
   Data budowy: 1622-30 r.
   Data wyburzenia: 1942-44 r.
   Widok:
  Kliknij, aby powiększyć

Dodatkowe informacje:

Kościół klasztorny karmelitów w Wiśniczu powstał z fundacji wojewody Stanisława Lubomirskiego wg projektu przez architekta włoskiego Matteo Trapoli. Jego fundacja, wraz z klasztorem, była wotum dziękczynnym za zwycięstwo wojsk polskich pod Chocimiem w 1621 r. (Lubomirski sprawował w niej naczelne dowództwo po śmierci hetmana Jana Karola Chodkiewicza). Klasztor miał też pełnić rolę rodzinnego mauzoleum. Kościół zbudowano na najwyższym wzniesieniu w okolicy, na wysokości 337 m n.p.m. Otaczały go fortyfikacje bastionowe flankujące zamek i osłaniające miasto. Budowę rozpoczęto w 1622 i ukończono w 1630 r. W 1635 r. nastąpiła konsekracja kościoła pod wezwaniem Chrystusa Zbawiciela. Kościół odwiedzili Władysław IV, Jan Kazimierz, Stanisław Albrecht Radziwiłł. We wrześniu 1655 r., klasztor został zajęty na rok przez wojska szwedzkie, które przy opuszczaniu gmachów podpaliły je. Po likwidacji klasztoru w 1783 r., ulokowano tu sąd i więzienie, zaś kościół przeznaczono na więzienną kaplicę. W czasach II Wojny światowej, na wzgórzu mieścił się niemiecki obóz pracy, nadzorowany przez dowództwo SS. Niemcy rozebrali kościół do wysokości ok. 8 metrów. Obecnie jest tam boisko do koszykówki i spacerniak dla skazanych z Zakładu Karnego, na terenie którego obiekt się znajduje.

Kościół Chrystusa Zbawiciela zbudowany był na planie krzyża łacińskiego, posiadał jedną trójprzęsłową nawę, a także dwie pary niższych kaplic bocznych i prostokątne, dwuprzęsłowe prezbiterium, zamknięte ścianą prostą. Do prezbiterium przylegały zakrystia i skarbiec, a ponad nimi kaplica i oratorium dla kleryków. Fasada frontowa dwukondygnacyjna, przedzielona gzymsem i pilastrami, ujęta w dwie kwadratowe wieże, przechodzące w ośmioboczne, nakryte baniastymi hełmami. Dolna kondygnacja fasady trójosiowa, w polu środkowym portal barokowy, obramiony kolumnami i nakryty przerwanym przyczółkiem, powyżej okno zwieńczone przyczółkiem trójkątnym. W polach bocznych wnęki zamknięte półkoliście. Kondygnacja górna fasady, ujęta w spływy wolutowe i rzeźby Sebastiana i Stanisława Lubomirskich, zwieńczona trójkątnym szczytem z figurą Chrystusa oraz z dużym oknem pośrodku, zamkniętym półkoliście, nakrytym trójkątnym przyczółkiem i balkonem z bardzo wybrzuszoną linią parapetu. Elewacje boczne o podziałach ramowych, fasady boczne transeptu dwukondygnacyjne, zwieńczone trójkątnymi przyczółkami.

W kościele było siedem marmurowych ołtarzy. Całe wnętrze obiegał fryz, na którym w formie stiuków przedstawiono elementy uzbrojenia europejskiego i tureckiego. Dekoracje stiukowe i sztukaterie były dziełem Jana Chrzciciela Falconiego. Wnętrze podzielono pilastrami, kaplice boczne były otwarte do nawy wysokimi arkadami. Pod kościołem znajdowały się krypty dla zakonników i Lubomirskich.

Foto:

Dodane przez: anonim i Robert Tomasik

Uwaga!
Jeśli dostrzegasz błędy merytoryczne w powyższym wpisie lub masz do niego inne zastrzeżenia,
zapoznaj się z treścią zakładki KONTAKT